22 stycznia 2025
Środa, 22 dzień roku

Imienieny obchodzą:
Anastazy, Wincenty, Wiktor
Realizowane projekty Strona główna / Realizowane projekty / Międzynarodowe / KCA "Wiedza to Szansa na Akceptację" / Kultura, historia narodów projektu 


 Kultura, historia narodów projektu


 Czeczenia



 Lezginka - taniec Kaukazu!

 
Lezginka (zwana też Islamey lub Czeczenką) – tradycyjny, ludowy taniec kaukaski, o tempie żywym, w metrum 6/8. Wywodzi się od ludu Lezginów, zamieszkujących południowo-wschodni Dagestan na północnym Kaukazie i północny Azerbejdżan, a obecnie znany jest w wielu rozmaitych wersjach, często charakterystycznych dla poszczególnych regionów Kaukazu.
Każdy z narodów zamieszkujących Kaukaz tańczy lezginkę w odmienny, charakterystyczny dla danej społeczności sposób. 
Lezginka to bardzo ciekawy i widowiskowy taniec ludowy, do tego świetna muzyka.Tańczą ją pojedyńczo zarówno  mężczyzni jak  i kobiety, w parach lub grupowo, po kole.
- W tańcu męskim charakterystyczne są szybkie kroki oraz dynamiczne ruchy ramion i ciała. W trakcie tańca tancerze niejednokrotnie upadają na kolana i podnoszą się. Tańczący mężczyźni z reguły mają przypięte z przodu do ubrania krótkie miecze.
Charakterystyczna dla tego tańca jest poza orła z lekko uniesionymi do góry "rozpiętymi" ramionami. 
- Kobiety natomiast tańczą wykonując drobne i szybkie kroki oraz płynne i delikatne ruchy rąk. 
- Gdy lezginka tańczona jest w parach, pary nie dotykają się, mężczyźni tańczą bardziej dynamicznie, a kobiety znacznie spokojniej.
Postawa tancerza - wyprostowana, głowa do góry, pierś do przodu. Ruchy zdecydowane, pewne, rytmiczne, synkopowane, rytm punktowany (ta ti ta, ta ti ta). Wszystko krótkie, zwarte, pewne. Mężczyzna jest wojownikiem, jego dłonie zaciśnięte mogą być w pięści... 
Gdy pojawi się koło niego kobieta - te pięści symbolizują, że on ją ochroni. 
Kobieta z kolei może tańczyć w niedużej odległości od mężczyzny - nigdy się nie dotykają w tańcu! 
Kobieta prezentuje z gracją bardzo łagodne, delikatne, płynne  ruchy rąk - niczym łabędź.
Wszystko prezentuje się bardzo harmonijnie - delikatna i zwiewna kobieta i silny, pewny siebie (nawet bardzo pewny) mężczyzna. 
Gdy narasta tempo tańca kobieta również zwiększa tempo tańca w ślad za mężczyzną. W pewnym momencie zaczynają się solowe popisy mężczyzn, którzy tańczą wówczas zdecydowanie bardziej szybko  i ekspresyjnie, a kobiety znacznie wolniej i spokojniej. Jeśli mężczyźni tańczą sami taniec, często zmienia się w prawdziwy żywioł i można ujrzeć prawdziwie akrobatyczne popisy. 
Taniec jest symbolem relacji między mężczyzną i kobietą, a te relacje pomagają zrozumieć kroki i obroty w tańcu. Charakter tego tańca jest zdecydowanie najważniejszy!
Taniec ten tłumaczy bardzo wiele w kontekście tego, czym jest Kaukaz i jacy są ludzie tam żyjący. 
W stolicy Dagestanu, Machaczkale, od 2000 roku odbywa się doroczny międzynarodowy konkurs muzyki i tańca lezginki.
Istnieje kilka wariantów opowieści o tym kto  wynalazł taniec lezginka... 
W rzeczywistości najbardziej wiarygodnym jest kierunek czeczeński. 
Lezginka jest najbardziej rozpoznawalnym elementem kaukaskiego folkloru. Jeśli spytać się Rosjanina, Ukraińca czy Litwina z czym kojarzy się jemu Kaukaz prawie na pewno padnie odpowiedź – Lezginka. 
O Lezgince można długo mówić i pisać, ale  przede wszystkim trzeba ją zobaczyć. 
Zapraszam do obejrzenia ponizszego filmiku. Są w nim fragmenty tańczone w strojach ludowych oraz wspólcześnie.

Jadwiga Barcewicz
Materiały pomocnicze : Wikipedia&tekst własny po obejrzeniu filmików na YouTube




 



 


Turcja



Prof. dr. Türkân Saylan (1935 - 2009)

 
Profesor Dr Türkan Saylan (1935-2009) była tureckim dermatologiem i aktywistą.

Urodziła się w Stambule, córka tureckiego ojca i szwajcarskiej matki. Studiując medycynę na uniwersytecie w Stambule, cierpiała na gruźlicę kręgosłupa i musiała spędzić trzynaście miesięcy leżąc twarzą do łóżka w trakcie powrotu do zdrowia. Ukończyła University of Istanbul School of Medicine w 1963 roku, wciąż mając na sobie stalowy gorset kręgosłupa, który nosiła przez dwa lata. Została jedną z pierwszych kobiet dermatologów w Turcji i rozpoczęła pracę w University of Istanbul School of Medicine w 1968 roku. Została profesorem w 1972 roku i profesorem nadzwyczajnym w 1977 roku.

Zaczęła pracować z trądem w 1976 roku i założyła Tureckie Stowarzyszenie Pomocy Trądowi. Pracowała zarówno w badaniach medycznych, jak i projektach humanitarnych dotyczących trądu i pracowała jako konsultantka w sprawie trądu dla WHO. W 1981 r. założyła Stambułski Trąd Szpital i kontynuowała tam pracę jako dyrektor aż do przejścia na emeryturę w 2002 r. Pod jej kierownictwem szpital obejmował przychodnię, specjalistyczną opiekę oka, chirurgię, fizjoterapię i oddziały dentystyczne szpitalne i ambulatoryjne. Otrzymała Międzynarodową Nagrodę Gandhi za pracę z trądem w 1986 roku.

Chociaż kontynuowała pracę nad trądem przez całą karierę, w 1989 r. zaczęła koncentrować swoje wysiłki przede wszystkim na propagowaniu sekularyzmu i praw kobiet w Turcji. W tej roli najlepiej ją zapamiętano.W 1989 roku wraz z Aysel Ekşi była współzałożycielką Stowarzyszenia Wspierania Współczesnego Życia (Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği lub , YDD ), organizacji pozarządowej non-profit zajmującej się promowaniem praw kobiet, edukacji i zasad modernizacji Kemal Ataturk. W ÇWYDD pracuje ponad 20 000 wolontariuszy, z 95 oddziałami w całym kraju; jej projekty obejmują budowę szkół, przekazywanie zasobów, takich jak książki i instrumenty muzyczne, oraz przyznawanie stypendiów studentom płci męskiej i żeńskiej na wszystkich poziomach edukacji. Türkan  Saylan pozostała przewodniczącą i publiczną twarzą społeczeństwa do swojej śmierci.

W Stambule w 1997 r. zorganizowała 4. Międzynarodowe Spotkanie Trądu we współpracy z kolegami ze Stambułskiego Trądu Szpitala i Tureckiego Stowarzyszenia Pomocy Trądowi. Tematem tego spotkania było „Gdzie jesteśmy w walce z trądem, zbliżając się do roku 2000?”.

Jej bibliografia obejmuje ponad 400 artykułów i książek, w tym badania i raporty badawcze opublikowane w czasopismach medycznych, artykuły na tematy polityczne i społeczne publikowane w gazetach, podręcznik dermatovenereologii oraz dwa wspomnienia. Horse Girl (At Kız) jest wspomnieniem z jej dzieciństwa, a The Sun Rises Now Out of Hope (Güneş Umuttan Şimdi Doğar) szczegółowo opisuje swoją działalność życiową w aktywizmie, a także wyzwania, przed którymi stanęła w życiu prywatnym.

Pozostała aktywna politycznie do ostatnich dni. Pod rządami Islamskiej Partii Sprawiedliwości i Rozwoju, która prowadziła dochodzenie w sprawie domniemanego planowanego zamachu stanu, została umieszczona na liście obserwacyjnej ze względu na zasady sekularyzmu i zaangażowanie w DYDD, a jej dom został najechany przez policję zaledwie kilka tygodni przed śmiercią. Potępiła działania policji i publicznie wyraziła sprzeciw wobec zamachu stanu, mówiąc: „Chcemy rządzić demokracją i współczesnymi wartościami. Dlatego jesteśmy gotowi walczyć o tę sprawę tak długo, jak to zajmie ”.

Po 19-letniej walce z rakiem piersi zmarła  18 maja 2009 r. Pozostawiła  dwóch synów, Cinar Orge, lekarz i Caglayan Orge, grafik i dwoje wnuków.

Źródła:
Wikipedia
„Nekrologi - profesor Dr. Turkan Saylan 1935-2009”. Leprosy Review 80 (2009): 454-5.
Solberg, Kristin. „Nekrologi: Türkan Saylan.” Nazwa naukowego czasopisma medycznego. Tom 374, wydanie 9683, 4–10 lipca 2009 r., Str. 22.

Opracowała Jadwiga Barcewicz

 


 


 Inspiracje w projekcie KCA

W dniu 27 września 2019 w Klubie "ZENIT" odbył się wernisaż prac sekcji malarskiej "PĘDZEL" Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Białymstoku. Kierownikiem sekcji jest Janina Jakoniuk, uczestniczka projektu KCA . W miesiącu maju 2019 uczestniczyła jako edukator w spotkaniu edukacyjnym w Ankarze w Turcji. Podczas spotkania w sali konferencyjnej znajdował sie baner  z fotografią Prof. dr Türkan Saylan (1935-2009)  turecką dermatolog i aktywistką. Biografia  oraz zwiedzanie meczetu było inspiracją  do namalowania dwóch obrazów i zaprezentowania na wystawie.

Film z wernisażu wystawy malarskiej można obejrzeć pod adresem:  https://youtu.be/Lf32PO3FPP0

Jadwiga Barcewicz


Profesor Dr Türkan Saylan (1935-2009)Janina Jakoniuk autorka prac malarskich


Włochy


 
 
© 2011 Uniwersytet Trzeciego Wieku w Białymstoku
Ten projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej. Projekt lub publikacja odzwierciedlają jedynie stanowisko ich autora i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w nich zawartość merytoryczną.